Pandemia koronawirusa wstrząsnęła całym światem, wywracając życie codzienne milionów ludzi do góry nogami. Pozamykane szkoły, przedszkola, zakaz wychodzenia z domu dla naszego dobra i dobra naszych najbliższych. Jak odnaleźć się w nowej rzeczywistości? To pytanie zadają sobie chyba wszyscy…
W chwili obecnej zmiany w prawie są bardzo dynamiczne, ale co z nich wynika dla nas – obywateli?
Zgodnie z tzw. specustawą koronawirusową wszystkie podejmowane działania muszą bezpośrednio wynikać z zagrożenia wirusem SARS-CoV-2:
- pracodawca może nakazać pracownikowi wykonywanie pracy zdalnej czyli wykonywanie pracy poza miejscem jej stałego świadczenia, polecenie takie może wydać kierownik urzędu, czyli wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta lub marszałek województwa, a w stosunku do pracowników jednostek organizacyjnych, osoba kierująca daną jednostką,
- w przypadku zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły, do której uczęszcza dziecko do lat 8 przysługuje dodatkowe 14 dni na sprawowanie opieki nad dzieckiem oraz dodatkowy zasiłek opiekuńczy,
- zobowiązano włodarzy gmin, miast, do określenia szczególnych form udzielania pomocy dla lokalnej społeczności na potrzeby zapewnienia ochrony osób najbardziej potrzebujących w sytuacji kryzysowej poprzez opiekę medyczną, pomoc społeczną czy psychologiczną,
- przedsiębiorcy turystycznemu przysługuje zwrot wpłat przekazanych na Turystyczny Fundusz Gwarancyjny w przypadku, gdy podróżny odstąpi od umowy o udział w imprezie turystycznej przed jej rozpoczęciem lub organizator turystyki taką umowę rozwiąże,
- przeciwdziałanie spekulacjom cenowym poprzez możliwość ustalenia maksymalnych cen na leki, wyroby medyczne (np. maseczki ochronne, rękawiczki jednorazowe) i środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego,
- osoby chore albo osoby podejrzane o zachorowanie podlegają obowiązkowej hospitalizacji, natomiast osoby zdrowe, które pozostawały w styczności z osobami chorymi, podlegają obowiązkowej kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu, jeżeli tak postanowią organy inspekcji sanitarnej przez okres 14 dni, licząc od ostatniego dnia styczności.
Nowa specustawa ma obowiązywać przez 180 dni, jednak z możliwością przedłużenia w razie konieczności.
Co oznacza dla obywateli ogłoszenie na obszarze naszego kraju stanu epidemii?
- wstrzymuje się przemieszczanie się pasażerów w transporcie kolejowym związanym z przekroczeniem granicy Rzeczypospolitej Polskiej, natomiast po przekroczeniu granicy państwowej należy odbyć obowiązkową 14-dniową kwarantannę,
- osobie odbywającej obowiązkową 14-dniową kwarantannę przysługuje za okres jej trwania, wynagrodzenie lub świadczenie pieniężne z tytułu choroby na podstawie pisemnego oświadczenie potwierdzające odbycie obowiązkowej kwarantanny,
- wprowadzono czasowe ograniczenia funkcjonowania określonych instytucji, zakładów pracy, min. działalności restauracji ( z wyłączeniem realizacji usług polegających na przygotowywaniu i podawaniu żywności na wynos lub jej przygotowywaniu i dostarczaniu), działalności związanej z organizacją targów, wystaw, działalności sportowej, rozrywkowej, rekreacyjnej np. siłownia, basen, kino, działalności bibliotek, archiwów, muzeów,
- sprawowanie kultu religijnego w miejscach publicznych możliwe jest, gdy w obiektach kultu znajduje się łącznie, zarówno wewnątrz i na zewnątrz pomieszczeń, nie więcej niż 50 osób, wliczając w to uczestników i osoby sprawujące kult religijny,
- wprowadzono czasowe ograniczenia w obiektach handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m 2 w przypadku działalności handlowej wyrobami tekstylnymi, wyrobami odzieżowymi, obuwiem i wyrobami skórzanymi, meblami i sprzętem oświetleniowym, sprzętem radiowo-telewizyjnym lub sprzętem gospodarstwa domowego, artykułami piśmiennymi i księgarskimi oraz w zakresie prowadzenia działalności gastronomicznej i rozrywkowej,
- w obiektach handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m 2 mogą funkcjonować działalności polegające na sprzedaży żywności, produktów kosmetycznych, artykułów toaletowych, środków czystości, produktów leczniczych, wyrobów medycznych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, gazet, artykułów budowlanych lub remontowych, artykułów dla zwierząt domowych jak i paliw;
- wprowadzono zakaz organizowania widowisk i innych zgromadzeń ludności gdy liczba uczestników przekracza 50 osób.
Z punktu widzenia przedsiębiorców istotny jest rządowy projekt specjalnej ustawy określanej jako „tarcza antykryzysowa” wprowadzający zwolnienie wszystkich samozatrudnionych i mikroprzedsiębiorców (zatrudniających nie więcej niż 9 pracowników) z płacenia składek na ZUS przez trzy miesiące, jeśli ich przychody spadły o więcej niż 50% w stosunku do lutego 2020 r. Natomiast, dla wszystkich firm, które utrzymają miejsca pracy, państwo dopłaci do pensji pracowników do 40 proc. średniego wynagrodzenia.
Decyzje w tej sprawie zapadną w poniedziałek 23 marca.
opracowała:
radca prawny
Milena Sawczuk-Kołpacka
e-mail: kancelariakolpacka@wp.pl